Verwonderlijk is dat enthousiasme niet, schetst Rob Akershoek, senior IT-Management Architect bij Fruition Partners. “De overgang naar de cloud kan je totale IT-kosten aanzienlijk verlagen. De kosten voor cloudinfrastructuur zullen doorgaans weliswaar iets hoger liggen dan in een traditionele setting, maar uiteindelijk maakt infrastructuur slechts een klein deel uit van je totale kosten. De grootste winst valt te behalen in application development en operations; ontwikkeling zal steeds vaker geautomatiseerd plaatsvinden, met standaard bouwblokken van de leverancier en ingebouwde toepassingen op het vlak van onder meer data analytics en AI. Ook het beheer wordt goedkoper: upgrades en changes vinden goeddeels geautomatiseerd plaats via je CI/CD-pipeline.”

Uitdaging
Dat klinkt op papier prachtig. Maar, erkent Akershoek, veel organisaties lopen na verloop van tijd tegen dezelfde uitdagingen aan. “Goed cloudmanagement is cruciaal, wil je de voordelen van de cloud optimaal benutten en de bijbehorende besparingen daadwerkelijk verzilveren. En juist daar wringt de schoen vaak. Vaak verloopt de transitie naar de cloud vaak een stuk langzamer dan vooraf werd gedacht. Ook hebben veel organisaties nauwelijks inzicht in het daadwerkelijke gebruik per applicatie of dienst, en dus ook niet in de kosten daarvan. Ook is er vaak sprake van overcapaciteit; gemiddeld blijft zo’n dertig tot veertig procent van de beschikbare cloudcapaciteit onbenut.”

Onboarding
Een ander struikelblok is volgens Akershoek de onboarding van nieuwe teams die met DevOps aan de slag gaan. “Aspecten als risk compliancy en security worden vaak niet centraal gemanaged. Bovendien brengt de transitie naar de cloud vaak nieuwe manieren van werken met zich mee, zoals DevOps, CI/CD en agile. Daarbij is er doorgaans geen sprake van standaardisatie; elk ontwikkelteam pakt het weer nét even anders aan. Ondertussen groeit het aantal producten, diensten  en componenten, neemt het aantal securitydreigingen alleen maar toe, en krijgen organisaties te maken met steeds meer regelgeving. Ook zijn er binnen het IT-ecosysteem steeds meer leveranciers waarmee je samenwerkt. Al die leveranciers hebben vaak hun eigen cloud management tools, met eigen functionaliteit voor zaken als identity management, compliance en security.”

Insourcing
Kortom: de overgang naar de cloud is complex en verloopt doorgaans niet zonder obstakels. Niet voor niet is er volgens Akershoek regelmatig sprake van insourcing: om de snelheid en flexibiliteit erin te houden, trekken veel organisaties het beheer van de cloud-infrastructuur en de ontwikkeling van applicaties toch weer deels naar zich toe. Goed cloudmanagement is volgens hem cruciaal om binnen dit woelige, voortdurend veranderende landschap het hoofd boven water te houden. “Wat je nu vaak ziet is dat organisaties meerdere clouds hebben – bijvoorbeeld AWS en Azure – en een flink aantal SaaS-leveranciers. Goed cloudmanagement begint met goede IT-managementdata en het in kaart brengen van wélke diensten en producten je allemaal in huis hebt. Wat neem je precies af, en van wie? Welke producten en diensten draaien waar in de cloud? Wie gebruikt ze? Hoe hangen ze samen? En: wat kosten ze?”

Een goed overkoepelend cloudmanagementplatform zorgt er vervolgens voor dat de sterke punten van de verschillende leveranciers optimaal benut worden. Veel grotere organisaties kiezen daarbij voor cloudmanagement op basis van IT4IT, schetst Akershoek. “Nadat je voor jezelf in kaart hebt gebracht wat je allemaal nodig hebt, is het verstandig om een centraal cloud automation team te formeren. Dat team levert een standaard CI/CD-pipeline en kan zaken als security, monitoring en firewall management op een centraal niveau inregelen. Op die manier zorgt het cloud automation team voor een standaardplatform waarop elk DevOps-team kan werken, zodat zij makkelijk en eenduidig de journey naar de cloud kunnen maken. Ook is het belangrijk dat je het onboardingsproces voor nieuwe producten en diensten standaardiseert. Zo voorkom je dat mensen en afdelingen weer om het centrale team heen gaan werken.”

Complex traject
Om een goede blueprint voor het hele IT-voortbrengingsproces te ontwikkelen, is het volgens Akershoek verstandig om te beginnen met twee à drie applicaties. “Regel je onboardingsproces voor deze applicaties helemaal in; zorg ervoor dat zaken als deployment, monitoring en security helemaal op orde zijn. Op die manier kom je tot een standaard runbook, dat je vervolgens weer kunt gebruiken voor de onboarding van andere teams.”

Een cloud journey gaat idealiter gepaard met het aanpassen van het IT-voortbrengingsproces. En dat is al met al een complex traject, erkent Akershoek. “Maar, vergeet niet: onder de streep leveren cloud management en een soepel voortbrengingsproces uiteindelijk veel op in termen van kosten en efficiency. En dáár is het uiteindelijk om te doen: op een efficiënte en snelle manier duurzame waarde creëren voor de business.”